Mahakama ya Kiambu Yakataa Kuongezwa kwa Kizuizi cha Polisi
Kesi ya afisa wa polisi anayedaiwa kuwapiga risasi na kuwaua waendeshaji pikipiki wawili huko Kiambu imezua mjadala mkali kote nchini Kenya. Wengi wanauliza maswali kuhusu haki kwa waathiriwa, uwajibikaji wa polisi, na namna mahakama za Kenya zinavyoshughulikia kesi zinazohusisha madai ya mauaji ya kiholela. Katika makala hii, tunavunja uamuzi wa Mahakama ya Kiambu, sababu zilizotolewa, na maana yake kwa waendeshaji pikipiki na haki nchini Kenya.
Uamuzi wa Mahakama ya Kiambu: Siku 3 Pekee Rumande
Mnamo Septemba 9, Hakimu Mkuu wa Kiambu Elizabeth Karani aliamua kuwa Afisa wa Polisi Eric Gitonga atazuiliwa kwa siku tatu pekee katika Kituo cha Polisi Kiambu.
- Ombi la IPOA: Mamlaka ya Uangalizi wa Polisi (IPOA) ilikuwa imeomba afisa huyo azuiliwe kwa siku 21 ili kuruhusu uchunguzi kufanyika.
- Sababu za Mahakama: Mahakama ilipata kuwa sababu zilizotolewa—kama vile kurekodi taarifa na kufanya uchunguzi wa kisayansi—hazikutosha kuhalalisha kizuizi cha muda mrefu.
- Masharti ya Dhamana: Baada ya siku tatu, Gitonga ataachiliwa kwa dhamana ya KSh 500,000 na mdhamini wa kiwango sawa.
Kauli ya Hakimu
“Hakuna sababu zilizotolewa zinazohalalisha ni kwa nini mtuhumiwa lazima aendelee kuzuiliwa. Mahakama lazima isawazishe haki za mtuhumiwa na masilahi ya haki,” alisema Hakimu Karani.
Kesi ya Mauaji ya Waendeshaji Pikipiki Kiambu: Tunachojua Hadi Sasa
Kwa mujibu wa ripoti, Gitonga alikamatwa mnamo Septemba 7 baada ya kudaiwa kuwapiga risasi na kuwaua waendeshaji pikipiki wawili kufuatia ajali ndogo ya barabarani. Tukio hilo lilizua hasira za wananchi, na wakaazi wenye ghadhabu waliteketeza gari lake aina ya Audi.
Mambo muhimu kuhusu kesi hii:
- Waathiriwa walikuwa waendeshaji pikipiki wanaojulikana katika eneo hilo.
- Jamii inataka haki kwa waendeshaji pikipiki waliouawa.
- IPOA inafuatilia kwa karibu kesi hii kuhakikisha uwajibikaji wa polisi nchini Kenya.
Kwa Nini Mahakama Ilikataa Ombi la IPOA
Mahakama ya Kiambu ilipitia kiapo cha upande wa mashtaka na kuhitimisha kuwa:
- Majukumu kama vile kukusanya silaha kwa ajili ya uchunguzi wa kisayansi au kuchukua taarifa yanaweza kufanyika bila kizuizi cha muda mrefu.
- Katiba ya Kenya inahitaji washukiwa kufikishwa kortini ndani ya saa 24 isipokuwa sababu nzito zikitolewa.
- Hakukuwa na ushahidi kuwa kumwachilia kwa dhamana kungezuia uchunguzi au kuhatarisha usalama wa umma.
Soma Pia: Seneta wa Kajiado Aidhinisha Nia ya Urais ya Fred Matiang’i 2027: “Tutatembea Pamoja”
Suala Kubwa: Haki za Waendeshaji Pikipiki Nchini Kenya
Kesi hii inaonesha mvutano mpana kati ya polisi na waendeshaji pikipiki nchini Kenya:
- Ripoti za mauaji ya waendeshaji pikipiki zimekuwa za mara kwa mara katika miaka ya hivi karibuni.
- Mashirika ya haki za binadamu yamekuwa yakitoa wasiwasi kuhusu ukatili wa polisi nchini Kenya.
- Familia za waathiriwa mara nyingi hupambana kupata haki za kisheria na fidia ya haki.

Maoni Kutoka kwa Wadau
- Mawakili: Wamesisitiza haja ya kusawazisha haki za watuhumiwa na masilahi ya umma.
- Jumuiya ya Waendeshaji Pikipiki: Wametaka haki kwa waendeshaji pikipiki na hatua kali dhidi ya polisi dhalimu.
- Mashirika ya Haki za Binadamu: Yameitaka kufanyike uchunguzi wa huru na wa uwazi.
FAQs
Je, afisa huyo ataachiliwa huru?
La. Atazuiliwa kwa siku tatu kabla ya kuachiliwa kwa dhamana, lakini ataendelea kuripoti kwa wachunguzi.
IPOA ina jukumu gani?
IPOA imepewa jukumu la kuwawajibisha polisi na kuhakikisha uchunguzi wa haki katika kesi zinazohusisha maafisa wa polisi.
Familia za waathiriwa zitapataje haki?
Kupitia mchakato wa jinai, madai ya fidia yanayowezekana, na shinikizo kutoka kwa mashirika ya haki yanayosisitiza uwajibikaji.
Hitimisho: Nini Kinafuata?
Kesi ya mauaji ya waendeshaji pikipiki Kiambu ni mtihani mkubwa kwa mfumo wa haki nchini Kenya. Wakati Mahakama ya Kiambu ilipozingatia kulinda haki za mtuhumiwa, umma bado unataka haki na uwajibikaji kwa waathiriwa.
Je, unadhani uamuzi wa mahakama ulikuwa wa haki?