Nandi
Katika kisa cha kusikitisha kilichotikisa Kaunti ya Nandi, familia moja sasa inaomboleza baada ya mama mwenye umri wa miaka 32 na mwanawe mchanga kufariki muda mfupi baada ya kujifungua katika Hospitali ya Kaunti Ndogo ya Chepterwai. Tukio hili limeibua maswali mazito kuhusu huduma za afya ya uzazi Kenya, hasa mashinani, na kuibua hisia kali miongoni mwa jamii na wanaharakati wa haki za kijamii.
Maelezo ya Kisa: Mama na Mwana Wapoteza Maisha Hospitalini
- Marehemu alilazwa hospitalini kwa ajili ya kujifungua.
- Baada ya kujifungua, hali yake iliripotiwa kubadilika ghafla huku akipoteza damu nyingi.
- Familia inadai kulikuwa na ucheleweshaji wa madaktari na uzembe wa kitabibu, hali iliyosababisha msiba huu mzito wa Nandi County.
Mashuhuda wanasema kuwa wanaharakati wa kijamii walijiunga na familia kuomboleza, huku wakitaka serikali ya kaunti iwajibike kwa kupoteza maisha hayo mawili.
Pia Soma: Bomet: Mtoto Akamatwa, Babake Akitoroka Baada ya Kumshambulia Fundi wa KPLC
Hali ya Huzuni Nyumbani kwa Familia
Hali ya majonzi ilitanda nyumbani kwa marehemu.
- Waombolezaji walikusanyika wakijaribu kufarijiana.
- Wengine walionekana wakifuta machozi kwa leso, ishara ya uchungu wa familia baada ya kujifungua kugeuka msiba.
- Waombolezaji waliibua maswali: “Kwa nini hospitali ilichelewa kuchukua hatua?”
Wanaharakati na Jamii Wadai Haki
Wanaharakati wamesema vifo vya aina hii ni kielelezo cha changamoto za afya ya uzazi Kenya.
- Sharon Cheruto, mwanaharakati wa Nandi, alisema:
“Ikiwa serikali za kaunti zimeshindwa kusimamia sekta ya afya, basi huduma hizo zirudishwe kwa serikali kuu ili kuokoa maisha.” - Joan Bwambok, mwanaharakati mwingine, alionyesha wasiwasi wake kuhusu ongezeko la vifo vya kina mama hospitalini, hasa vijijini.
Wakenya Watoa Maoni Mitandaoni
Katika mitandao ya kijamii, hisia mseto ziliibuka:
- Josphat Yego: “Nandi County lazima ipeane ripoti ya kina kuhusu hili. Inasikitisha sana.”
- Daisy Muge: “Usiende Kapsabet maternity. Utalia bure.”
- Chepkorir Cheboss: “Ni nini mbaya na hii hospitali..! Ifungwe mara moja.”
Changamoto Kubwa: Vifo Baada ya Kujifungua Kenya
Kwa mujibu wa takwimu za Shirika la Afya Duniani (WHO), Kenya inakabiliana na kiwango cha juu cha vifo vya akina mama baada ya kujifungua, hasa maeneo ya vijijini.
Mambo yanayochangia:
- Ucheleweshaji wa huduma za afya (delay in care).
- Upungufu wa wahudumu wa afya mashinani.
- Vifaa duni hospitalini.
- Kukosekana kwa damu ya dharura kwa wagonjwa wanaopoteza damu nyingi.
Hatua Zilizopendekezwa na Wadau
- Kuwekeza kwenye wahudumu wa afya zaidi mashinani.
- Kuhakikisha upatikanaji wa damu na vifaa vya uzazi vya kisasa.
- Kufuatilia uzembe wa kitabibu na kuhakikisha uwajibikaji wa hospitali.
- Kushirikisha serikali kuu katika huduma za afya muhimu ikiwa kaunti zimeshindwa.
Hitimisho: Wito wa Haki na Mabadiliko
Msiba huu wa Nandi hospital tragedy umewacha wingu la huzuni na majonzi si kwa familia pekee, bali pia kwa jamii nzima ya Kenya. Ni ishara kuwa huduma za afya ya mama na mtoto Kenya bado zinahitaji maboresho makubwa.